volkswagen transporter ne demek?

Volkswagen Transporter veya gövde tipine göre değişen diğer adlarıyla Kombi veya Microbus, gayrıresmî adlarıyla Bus (Amerika Birleşik Devletleri) veya Camper (Birleşik Krallık), Volkswagen AG'ye bağlı Volkswagen Ticari Araç tarafından üretilen T platformuna mensup hafif ticari araç modeli serisidir. 1950 yılında, Tip 2 adıyla üretimine başlanmıştır. Nesilleri; sırasıyla T1, T2, T3, T4, T5, T6 ve T7 olarak adlandırılmıştır.

1950-1964 yılları arasında üretilen birinci nesil, Tip 1'in sonrasında üretilmeye başlanan ikinci model olduğundan Tip 2 adını taşımaktaydı. Aracın arka kısmında bulunan motor hava soğutmalıydı. 1967'de ikinci neslin üretimine geçildi ve 1979'a kadar üretimi sürdü. Üçüncü nesille birlikte gelen su soğutmalı motor seçeneği, 1990'da üretimine başlanan dördüncü nesille birlikte standart hâle geldi. 2003'te beşinci neslin satışına başlandı. 6. nesilin üretimine ise 2015 yılından beri devam edilmektedir. 2022 yılında Avrupa' da satışa çıkacak T7 ailesinin 2021 Haziran ayında Multivan modelinin tanıtımı yapılmıştır. Diğer nesillerden en büyük farkı, Golf ile ortak olan MQB platformunda üretilecek olarak tasarlanmasıdır.

Birinci nesil (T1, 1950-1967)

Volkswagen'in Hollandalı ithalatçısı Ben Pon, 1946 yılında Wolfsburg'daki Volkswagen fabrikasını gezerken karşılaştığı, birkaç Volkswagen çalışanının ağır parçaları bir üretim binasından diğerine taşımakta kullanmak amacıyla Beetle'dan esinlenerek geliştirdiği Plattenwagen adlı araçtan ilham alarak; motoru arkada yer alan, önden çekişli ve kutu şeklinde gövdesi olan bir araç taslağı çizdi.¹ İlk taslağın çizim tarihi 23 Nisan 1947 olarak belirtilirken, Volkswagen Genel Müdürü Heinrich Nordhoff tarafından 19 Mayıs 1949 tarihinde bu taslağın üretime geçmesini onaylandı.² Güçlü görünümüne atfen Almancada "güçlü" anlamı taşıyan "Bulli" takma adı verilen bu aracın prototipi Kasım ayında Wolfsburg'da tanıtıldı. 8 Mart 1950'de Tip 2 adıyla aracın seri üretimine başlandı.³ Tip 1'de olduğu gibi Tip 2'de de 1,1 L (1.131 cc, 69,0 cu in) kapasiteli, 18 kW (24 PS; 24 bhp) DIN gücündeki hava soğutmalı dört silindirli düz motor modeli olan 1100 Volkswagen hava soğutmalı motor aracın ön kısmına monte edilmişti. 1953'te motor modeli, 1.192 cc (72,7 cu in) kapasiteli 22 kW (30 PS; 30 bhp) gücündeki 1200 modeliyle değiştirildi. 1955'te, bu daha yüksek sıkıştırma oranı standart hâline getirildi. Modelin 1955 yılına kadar üretilen ilk sürümleri için 1990'lardan itibaren bu sürüm için T1a adı kullanılmaktadır. 1990'lardan itibaren T1b olarak adlandırılan sonraki sürümlerde ise gövde biraz değiştirilerek aracın tavan kısmı genişletilmiş, motor bölümü küçültülmüş, 15 in (381 mm) tekerlekler yerine 16 in (406 mm) tekerlekler kullanılmaya başlanmıştı. Araçların üretimi 1955'e kadar Wolfsburg'daki fabrikada gerçekleştirilirken, 1955 yılında Hannover'de yeni bir fabrika kurulmasının ardından buradaki ilk Tip 2 8 Mart'ta üretildi ve 20 Nisan'da burada seri üretime geçildi.⁴ 1960'ta, 30 kW (41 PS; 40 bhp) gücündeki motorlar kullanılmaya başlandı.⁵

1962'de üretime geçilen ve daha ağır yük taşınmasına olanak sağlayan farklı bir sürümde ise taşıma kapasitesi 750 kg (1.653 lb)'dan 1.000 kg (2.205 lb)'a çıkarıldı, 14 in (356 mm) çapında daha küçük fakat daha geniş tekerlekler monte edildi ve 1,5 L kapasiteli, 31 kW (42 PS; 42 bhp) DIN gücünde daha gelişmiş bir motor kullanıldı. Bu sürümün piyasaya sürülmesinden yaklaşık bir yıl sonra eski sürümün üretimine son verildi. 1963 yılında, 1,5 L (1.493 cc, 91,1 cu in) kapasiteli, 38 kW (52 PS; 51 bhp) gücündeki 1500 Volkswagen hava soğutmalı motor standart hâle getirildi. Sonradan T1c olarak adlandırılan ve 1963'ten itibaren üretimine başlanan sürümde arka kapı genişletilmişti. Aynı yıl, yolcu veya kargo bölümüne açılan menteşeli kapı yerine kayan kapıya sahip sürümlerin de üretimine geçildi. 1965'te ise motor gücü 32,3 kW (44 PS; 43 bhp)'a yükseltildi.

1967 yılında Almanya'da T1'lerin üretimine son verilirken, Brezilya'da bu neslin üretimi 1975'e kadar devam etti. Brezilya'da sonradan üretilen sürümler, T2'dekine benzer ön uç yapısı ile büyük arka lambalara sahip olacak şekilde değiştirilmişti. T1.5 olarak adlandırılan bu modellerin üretimi ise 1996'ya kadar sürdü.

Dosya:0385 Porsche Diesel Bus blau.jpg|Tip 2 (T1) panelvan Dosya:VW Bus T1 in Hippie Colors 2.jpg|Hippi renkleriyle boyanmış bir Tip 2 (T1) Dosya:Samba(1).jpg|Samba Dosya:Electrician-Tucson.jpg|1961 üretimi bir Tip 2 (T1) kamyonet Dosya:VW T1 Kastenwagen.jpg|1964 üretimi Tip 2 (T1) panelvan

İkinci nesil (T2, 1967-1979)

1967'de, Tip 2'nin ikinci neslinin üretimine başlandı. Ön camdaki ikiye bölünmüşlük kaldırılarak ön cam tek parça hâline getirilmiş, araç birinci nesle kıyasla daha büyük ve daha ağır olmuştu.⁶ 1,6 L (1.584 cc) kapasiteli ve 35 kW (48 PS; 47 bhp) DIN gücündeki motorun ebadı da ilk nesle göre büyümüştü.⁷ Esnek yarım akslı arka süspansiyon ile transfer kutusu kaldırıldı, bunlar yerine mafsal istavrozu ile donatılan yarım akslar eklenerek sürüş yüksekliği arttırıldı.⁸ 1971'e kadar üretilen bu sürümler T2a olarak adlandırılmaktaydı.⁹ Bu tarihten sonra T2a adı verilen sürümlerin üretimine geçildi.¹⁰ İlk sürümlerde yuvarlatılmış tampon ön kapılara kadar uzatılmış ve kapı açıldığında sürücü ile yolcuların binmesini kolaylaştırma amacı güden bir basamak görevi görmekteydi.¹¹ 1971'den sonra üretilen sürümlerde 1,6 L (1.584 cc) hacimli, her silindir başında ikişer emme deliği bulunan ve 37 kW (50 PS; 50 bhp) DIN gücünde motor yer almaktaydı.¹²¹³ Ön tekerleklere disk fren, yenilenen tekerleklere ise fren havalandırma delikleri eklenmiş ve jant kapakları daha düz hâle getirilmişti.¹⁴ Önceki sürümde ön farlar altında yer alan sinyal lambaları yükseğe, havalandırma ızgarasına monte edildi.¹⁵ 1972'den sonraki sürümlerde motor bölümünün ebadı arttırıldı, arka kısmın tasarımı değiştirilerek çıkartılabilir motor koruyucu kapağı kaldırıldı ve arka lambaların ebatları büyütüldü.¹⁶ Hava giriş kısmı da genişletilerek daha büyük motorun ihtiyaç duyduğu daha çok havanın alınması sağlandı.¹⁷

1972'den itibaren Tip 4 için üretilen motorlar Tip 2'de de kullanılmaya ve farklı bir seçenek olarak satışa sunulmaya başladı.¹⁸ Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da satılan sürümler için ise bu motor standarttı. 1973'te üretilen ve Tip 4 motoru taşıyan sürümlerde ilk kez otomatik şanzımana yer verildi.¹⁹ Her iki motor da 1,7 L hacimli olup; manuel şanzıman için 49 kW (67 PS; 66 bhp) DIN, otomatik şanzıman için ise 46 kW (63 PS; 62 bhp) DIN gücündeydi.²⁰ Tip 4 motoru taşıyan sürümde kullanılan motor 1974 yılında 1,8 L ve 50 kW (68 PS; 67 bhp) DIN'e, 1976 yılında ise 2,0 L ile 52 kW (71 PS; 70 bhp) DIN'e yükseltildi.²¹ 1978'de üretime başlanan 2,0 L kapasiteli modellerde hidrolik sübap iticisi kullanılmaya başlanarak, eski sürümlerde olduğu gibi periyodik olarak sübap boşluğunun temizlenmesi gerekliliğinin önüne geçildi.²² 1975 ve sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nde üretilen modellerde standart olarak Bosch L-Jetronic elektronik yakıt enjeksiyonu sistemi kullanılmaya başlanırken; 1978'de ilk kez elektronik ateşleme sistemi Tip 2'lerde kullanıldı.²³

Dosya:Volkswagen T2 Ambulance.JPG|Brezilya'da ambulans olarak kullanılan bir Tip 2 (T2) Dosya:Volk bus 1968a.jpg|1968 üretimi bir Tip 2 (T2) Dosya:Brazilian Watercooled Kombi Interior.jpg|Su soğutmalı motora sahip bir Tip 2 (T2)'nin iç görünümü Dosya:Volkswagen Transporter Pickup (T2).jpg|1978 üretimi bir Tip 2 (T2) kamyonet Dosya:Brazilian Watercooled Kombi Engine.jpg|Su soğutmalı, 1,4 L hacimli motora sahip bir Tip 2 (T2)'nin motoru

Üçüncü nesil (T3, 1979-1990)

1979 Mayıs'ında, Hannover'deki fabrikada, Tip 2'nin üçüncü nesil modellerinin üretimine geçildi. Bu nesille birlikte önceki iki neslin aksine aracın dış kısmındaki yuvarlatılmış hatlardan daha keskin hatlara geçiş yapıldı. Camlar ile bagaj kapısının boyutları büyütüldü. Ön farlar önceki nesillerde olduğu gibi yuvarlaktı. Krom kaplama çelik tamponların üstünde plastik bir parça vardı. 1,6 L (1.584 cc) hacimli, 37 kW (50 bhp) DIN gücünde ve 2,0 L (1.970 cc) hacimli, 51 kW (70 bhp) DIN gücünde, hava soğutmalı iki farklı motor seçeneğiyle üretimine başlandı.²⁴ 1981 Şubat'ında, Golf'te kullanılan 1,6 L (1.588 cc) hacimli 37 kW (52 bhp) DIN gücündeki su soğutmalı dizel motor içeren sürümlerin üretimine geçildi.²⁵ Aynı yılın Eylül ayında, daha farklı bir iç tasarıma sahip, yedi kişilik oturma kapasitesi olan Caravelle ile Caravelle'in daha lüks bir sürümü olan Carat tanıtıldı.²⁶ Ekim ayında ise 1,9 L (1.913 cc) hacimli 44 kW (60 bhp) DIN gücünde ve aynı hacme sahip 57 kW (78 bhp) DIN gücünde benzinli motor taşıyan iki farklı sürüm üretilmeye başlandı.²⁷ 1982'de Almanya'da hava soğutmalı motora sahip sürümlerin üretimine son verildi.

Ağustos 1983'te, ızgarasının üstünde dört adet dikdörtgensel ön far bulunan Caravelle tanıtıldı. 1984'te, 2,1 L (2.109 cc) hacimli 82 kW (112 PS) gücündeki benzinli ve 1,6 L (1.588 cc) hacimli 51 kW (70 PS) gücündeki dizel motor taşıyan araçlar alternatif olarak satışa çıkarken, ertesi yıl bu ikisi standart hâle geldi.²⁸ 1985 yılında modelde büyük çaplı bir revizyona gidildi. Egzoz sistemi, ön süspansiyon, kayan kapı kilitleri, yakın enjeksiyon sistemleri gibi alanlarda değişiklikler yapıldı. Bu yıl aynı zamanda Syncro adı verilen dört tekerlekten çekiş sistemi tanıtılırken, Tip 2'lerde kullanılmaya ve alternatif olarak satışa sunulmaya başladı.²⁹ Aynı yıl 2,1 L (2.109 cc) hacimli 70 kW (95 PS) güce sahip motor taşıyan araçların da yine alternatif olarak üretimine geçildi.³⁰ Eylül 1990'da Hannover'deki fabrikada neslin üretimine son verilirken, Güney Afrika Cumhuriyeti'nde üretim 2002 Haziran'ına kadar devam etti.³¹

Dosya:Volkswagen Transporter Kombi (T3).jpg|1979 üretimi Tip 2 (T3) Dosya:1980 Vanagon Westfalia.jpg|1980 üretimi, hava soğutmalı motora sahip bir Tip 2 (T3) Dosya:VW Type2 T3 Caravelle Synchro.jpg|Syncro içeren bir Tip 2 (T3) Caravelle Dosya:Volkswagen multivan 1990.jpg|1990 üretimi bir Tip 2 (T3) Multivan Dosya:1997 South African "Big Window" Volkswagen 2.6i Caravelle.jpg|1997, Güney Afrika üretimi bir Tip 2 (T3) Caravelle

Dördüncü nesil (T4, 1990-2003)

Ağustos 1990'da dördüncü neslin üretimine başlanırken, modele Transporter adı verilmişti. Bu nesilde, standart olarak kullanılan su soğutmalı motor ilk kez aracın ön kısmına alınmıştı.³² Önceki nesle göre aracın burun kısmı uzatılmış, ön farlar dikdörtgensel şekilde tasarlanmıştı. Van, kamyonet ve campervan olmak üzere üç farklı gövde tipinde sürümleri üretilen dördüncü nesilde farklı kapasite ve güçlerde benzinli ve dizel motorlar kullanılmıştı.

İlk olarak 1,9 L (1.781 cc) hacimli 49 kW (67 PS; 66 bhp) DIN gücünde, 2,0 L (1.968 cc) hacimli 62 kW (84 PS; 83 bhp) DIN gücünde ve 2,5 L (2.461 cc) hacimli 82 kW (112 PS; 110 bhp) DIN gücünde olmak üzere üç farklı benzinli ile 1,9 L (1,896 cc) hacimli 45 kW (61 PS; 60 bhp) DIN gücündeki bir dizel motor seçeneğiyle üretimine başlandı.³³ 1992'de, 1,9 L (1.781 cc) hacimli 50 kW (68 PS; 67 bhp) DIN gücüne sahip turbo dizel motorlu sürüm ile 2,4 L (2.370 cc) hacimli 57 kW (78 PS) DIN güce sahip Syncro sistemi taşıyan sürümün üretimine geçildi.³⁴ 1995'te, 1,9 L (1.781 cc) hacimli dizel motor taşıyan sürümlerin üretimine son verilerek 2,5 L (2.461 cc) hacimli 75 kW (102 PS) DIN gücündeki turbo şarj direkt enjeksiyonlu motor taşıyan sürümlerin üretimine başlandı.³⁵ 1996'da, 2,5 L (2.461 cc) hacimli benzinli motor taşıyan sürüm için alternatif olarak 85 kW (115 PS) DIN güce sahip motor taşıyan normal sürümler ile Syncro monteli sürümlerin yanı sıra 2,8 L (2.792 cc) hacimli 103 kW (140 PS) güce sahip benzinli motor taşıyan sürümler piyasaya sürüldü.³⁶ 1997'de 2,4 L (2.370 cc) hacimli motorun gücü 55 kW (75 PS) olarak güncellendi ve ertesi yıl bu güç, bu hacme sahip motor taşıyan araçlarda standart hâle getirildi.³⁷

1998'de, 2,4 L (2.370 cc) hacimli dizel motorlara sahip araçlarda güncellemeye gidilerek hacimleri 2,5 L (2.461 cc)'ye, güçleri ise normal sürümler için 65 kW (88 PS) DIN'e, Syncro taşıyan modeller için ise 75 kW (102 PS) DIN'e çıkartıldı ve her iki motor turbo şarj direkt enjeksiyona sahip olacak şekilde güncellendi.³⁸ 2000'de, 2,8 L (2.792 cc) hacimli benzinli motorda güncelleme yapıldı ve gücü 150 kW (204 PS) olarak değiştirildi.³⁹

Dosya:Blue VW T4 in Kraków (1).jpg|Kısa burunlu bir Transporter (T4) Kombi Van Dosya:Vw multivan.jpg|Uzun burunlu bir Transporter (T4) Multivan Dosya:1990-95 Volkswagen T4 Doka Pickup - fr.jpg|Kısa burunlu bir Transporter (T4) kamyonet Dosya:VW Bus T4 1989-2003 Bundespolizei Germany frontright 2003-03-28 A.jpg|Almanya'da polis aracı olarak kullanılan bir Transporter (T4) Dosya:DRK Bereitschaft Laatzen - MTW.JPG|Bir Transporter (T4) Caravelle Dosya:KokusaiKogyoBus 204 Puratto.jpg|Japonya'da otobüs olarak kullanılan bir Transporter (T4)

Beşinci nesil (T5, 2003-2016)

Modelin beşinci neslinin üretimine Mart 2003'te başlandı.⁴⁰ İlk olarak 2,0 L (1.984 cc) hacimli 85 kW (116 PS, 114 hp) DIN gücündeki ve 3,2 L (3.189 cc) hacimli 173 kW (235 PS, 232 hp) DIN gücündeki benzinli motorlar ile 1,9 L (1.896 cc) hacme sahip 62 kW (84 PS, 83 hp) DIN ve 75 kW (102 PS, 101 hp) DIN güçlerindeki ve 2,5 (2.461 cc) hacme sahip 96 kW (131 PS, 129 hp) ve 128 kW (174 PS, 172 hp) DIN güçlerindeki TDI PD dizel motorlar taşıyan dört farklı sürüm imal edilmekteydi.⁴¹

2009'da bu nesil taşıtların makyajlanmış sürümleri Transporter, Caravelle, Multivan ve California olmak üzere dört ana isim altında piyasaya sürüldü. 3,2 L (3.189 cc) hacimli benzinli motoru üretimine son verilirken, yerine 2,0 L (1.984 cc) hacimli 150 kW (204 PS, 201 hp) DIN gücündeki turbo şarj benzinli motor taşıyan araçların üretimine geçildi.⁴² Dizel motorlu araçlarda da 2,0 L (1.984 cc) hacimli motorlar standart hâle getirildi ve beş farklı sürümde üretimine başlandı.⁴³ TDI CR türündeki üç motorun güçleri 62 kW (84 PS, 83 hp) DIN, 75 kW (102 PS, 101 hp) DIN ve 103 kW (140 PS, 138 hp) DIN olarak belirlenmişti.⁴⁴ 84 kW (114 PS, 112 hp) DIN gücündeki motorda BlueMotion teknolojisi kullanılırken, 132 kW (179 PS, 177 hp) DIN gücündeki motora BiTDI sistemi entegre edilmişti.⁴⁵

Dosya:2004-2010 Volkswagen Multivan TDI van 01.jpg|2009'daki makyajlama öncesinde üretilen bir Transporter (T5) Multivan Dosya:2011 Volkswagen Multivan (7H MY11) Comfortline 2.0 BiTDI van (2015-08-07) 01.jpg|2009'daki makyajlama sonrasında üretilen bir Transporter (T5) Multivan Dosya:Volkswagen Engine 2.0 BiTDI.jpg|Transporter (T5)'da kullanılan 2,0 L BiTDI motorun görünümü Dosya:VW T5 front 20071215.jpg|2007 üretimi yüksek tavanlı bir Transporter (T5) Dosya:Volkswagen Transporter 2010MY (interior view).jpg|2.0 BiTDI motora sahip bir Transporter (T5)'ın içinden görünüm Dosya:VW T5 Doppelkabine-Pritsche-Plane Seitenansicht-links LWS3143.JPG|2009'daki makyajlama sonrasında üretilen bir Transporter (T5) kamyonet

Altıncı nesil (T6, 2016-)

Transporter'ın altıncı neslinin tanıtımı Nisan 2015'te yapıldı ve 2016 yılında piyasaya sürüleceği açıklandı.⁴⁶ Yeni nesil TDI motorların kullanıldığı araçların üretimine; 2.0 L (1.968 cc) hacimli 62 kW (84 PS, 83 hp) DIN, 75 kW (102 PS, 101 hp) DIN, 110 kW (150 PS, 148 hp) DIN ve 150 kW (204 PS, 201 hp) DIN güçlerinde olmak üzere dört farklı dizel motor seçeneği ile aynı hacme sahip 110 kW (150 PS, 148 hp) DIN ve 150 kW (204 PS, 201 hp) DIN güçlerinde olmak üzere iki farklı benzinli motor seçeneğiyle başlandı.⁴⁷ Modellerin dış hatları, önceki nesillere göre daha keskin hâle getirildi ve gövdenin tümü tek bir parçaymış gibi görünecek biçimde tasarlandı.⁴⁸ Nesildeki araçlar; Generation Six, Transporter, Multivan, Caravelle ve California olmak üzere beş ana model adı altında üretilirken; ilk defa bu nesilde üretimine başlanan Generation Six adlı model Multivan Comfortline temel alınarak üretilen özel bir sürümdü.⁴⁹

Yedinci nesil (T7, 2021-)

Haziran 2021'de Volkswagen, 2022'de Avrupa'da satışa çıkması planlanan "Multivan" olarak yeni T7 versiyonunu tanıttı. MQB platformu üzerine inşa edilen araç, hem benzinli hem de dizelin yanı sıra bir plug-in hibrit versiyonu da bulunacak. T6' nın üretimine ise ticari satışlar için devam edilecek.⁵⁰ T6 ile karşılaştırıldığında, sürtünme katsayısı 0,35'ten 0,30'a yükseltildi. Yaklaşık beş santimetre daha az yükseklik ön alanı azaltıyor, böylece hava direnci daha da düşürülmüş oluyor. Bu da CO2 emisyonlarını kilometre başına 28 g'a kadar azaltıyor.⁵¹ Aracın ağırlık merkezi, diğer nesillere göre daha aşağıdadır.⁵² Tüm modellerde çift kavramalı şanzıman (benzinli motorlar için 7 vites, eHybrid için 6 vites) ve önden çekiş seçeneği bulunur. Bunu 2022'de 110 kW (150 PS) dizel motor (TDI), 2024'te ise⁵³ elektrikli dört tekerlekten çekiş sistemi takip edecek.⁵⁴ Plug-in hybrid (160 kW (218 PS) sistemi, 350 Nm tork, WLTP'ye göre tam elektrikli modda yaklaşık 50 km)⁵⁵ için MQB platformundan parçalar kullanılır.⁵⁶ Multivan' ın ön aksında ise durum böyle değildir. Araç, elektromekanik hidrolik direksiyon ile yönlendirilir.